Kostenstijging in de grond-, weg- en waterbouw
Door verschillende oorzaken zijn de kosten van de producent voor loon, materiaal en materieel gestegen. Volgens het CBS zijn in juli 2022 de kosten ten opzichte van juli 2021 met 17,3% gestegen. Gemeentelijke projecten en ook het onderhoud van de openbare ruimte zijn daarmee het afgelopen jaar duurder geworden.
Gevolgen van het droge weer
In 2022 is het erg droog geweest. In de zomerperiode is extra inzet gepleegd op het watergeven van jonge aanplant zoals bomen en heesters. Ook zien we door klimaatverandering dat het groeiseizoen langer is dan voorheen. Voor 2022 wordt verwacht dat dit nog binnen bestaande financiële kaders kan worden opgelost
Schaarste in de arbeidsmarkt
Er is een onderschrijding op het invullen van vacatureruimte. In de paragraaf Bedrijfsvoering gaan we daar uitgebreider op in. Door minder personeel te kunnen inzetten op beheer en onderhoud van de openbare ruimte leidt de kwaliteit daaronder. We kunnen de planning niet optimaal uitvoeren. € 170.000 uit deze onderschrijding is gedoteerd aan het project Zaanbrug.
MIP Openbare Ruimte
In 2022 was € 24,4 mln. gepland aan vervanging in de openbare ruimte. Volgens de huidige planning is dat € 23,7 mln. We verwachten in 2022 in totaal 2,8 mln. aan inkomsten. Dit brengt de netto uitgaven op € 20,9 mln. Zodoende verwachten we, na aftrek van de inkomsten, 86% van het budget te besteden. De onderbesteding wordt onder meer veroorzaakt doordat:
- funderingsproblemen zorgen voor uitstel van projecten (Ooievaarsstraat, Domineestuin, Fröbelstraat);
- onduidelijkheid over de omzetting van 50 naar 30 km/u op wegen;
- onduidelijkheid over de gewenste inrichtingsvariant voor het Damgebied en het uitstellen van de investering voor de brug zijkanaal H en het gevolg die dat heeft voor de uitgangspunten voor de herinrichting van de Sluispolderweg.
- uitvoerings- en leveringsproblemen optreden die leiden tot vertragingen op en het verschuiven de planningen van projecten;
- er afhankelijkheden met andere partijen zijn zoals het hoogheemraadschap en nutsbedrijven;
- krapte op de arbeidsmarkt leidt tot capaciteitsproblemen bij de gemeente Zaanstad, maar ook bij nuts bedrijven en aannemers;
De niet bestede investeringsbudgetten van 2022 schuiven door naar 2023.
MIP riolering
In 2022 was € 10,2 mln. gepland aan rioolvervangingen. Voor dit budget zouden we 11 km¹ riool vervangen. Volgens de huidige planning zijn de kosten in 2022 € 9,9 mln. Eind 2022 zijn alle onderhoudsachterstanden op het gebied van riolering ingelopen.
Extra kosten Zaanbrug
Er is een overschrijding ontstaan door extra begeleidingskosten (interne personele inzet) en bijkomende effecten van de noodzakelijke stikstofmaatregel. Er is een tijdelijke brug geplaatst waarbij de gemeente de verkeersafwikkeling en de bediening voor haar rekening heeft genomen. Dit komt op een totaal van € 0,845 mln. overschrijding. Hierover is een RIB (2022/13235) opgesteld. Deze overschrijding dekken we door € 0,3 mln. direct te betrekken uit voordelen in de exploitatie 2022. Dat betreft lagere kosten voor funderingsonderzoeken bij projecten in de openbare ruimte en een onderschrijding op de kosten voor het invullen van vacatures. De kapitaallasten van het overig deel (€ 0,545 mln.) zullen we activeren, wat leidt tot hogere kapitaallasten van € 0,02 mln in 2024. Deze kapitaallasten dekken we door de komende jaren minder verkeersonderzoeken uit te voeren vanuit de exploitatie. Waar deze nodig zijn bij projecten, zullen deze kosten onderdeel zijn van het betreffende project.
Uitstellen van de Dam tot Dam brug
Het uitstellen van de Dam tot Dam brug leidt ertoe dat ook de uitgaande subsidie voor het realiseren van de brug is uitgesteld en dit leidt tot lagere lasten van € 1,7 miljoen. Ook wordt er minder subsidie als baten toegekend aan dit project voor een bedrag van € 880.000. Het resterende deel wordt niet onttrokken uit de reserve. Deze mutaties zijn in hun geheel kostenneutraal.